Twarze starożytnych Greków… sobota, 9 kwietnia 2016

Kiedy na pierwszym roku historii sztuki przerabialiśmy starożytność, była to dla mnie najnudniejsza rzecz na całym świecie. W sumie się sobie nie dziwię, bo system nauki: nazwa – data – styl – miejsce, zabiłby pasję u największego zapaleńca. Dziś mieszkając w Grecji odkrywam starożytność zupełnie na nowo. Mam ją przecież  na wyciągnięcie ręki.

Kilka dni temu wpadliśmy na weekend do Aten do Olivki (o naszej wizycie będzie niedługo:D). Jeszcze przed załatwianiem najróżniejszych spraw, w sobotę wstałam wcześnie rano i pojechałam do Ateńskiego Muzeum Archeologicznego. Po ilości turystów czuć, że sezon letni powoli się rozpoczyna, choć nie było jeszcze tłumów, które przeszkadzałyby w zwiedzaniu. Zresztą… Prawdę mówiąc mnie nawet największe tłumy nie przeszkadzają. Po prostu bardzo  cieszy mnie widok  ludzi, którzy przyjeżdżają często z całego świata, żeby podziwiać sztukę.

Choć największe dzieła greckiej starożytności są poza Elladą, warto odwiedzić to muzeum. Jest tam ogromna ilość rzeźb i łatwo dostać oczopląsu. Ja  podczas mojego sobotniego spaceru postanowiłam zwracać szczególną uwagę na jeden przewodni element. Były to twarze. Dziś kilka zdjęć z mojej ostatniej wizyty. Zobaczcie jak stopniowo coraz to lepiej, dokładniej, coraz bardziej realistycznie i ekspresyjnie starożytni wydobywali z marmurów rysy ludzkich twarzy.  Jak wyglądali starożytni Grecy? Patrząc na ostatnie zdjęcia z pewnością zauważycie, że tak naprawdę nie różnili się zbytnio od nas…

Z CYKLU: Inny punkt widzenia – Spacer po starożyntej Messene cz.2/2… sobota, 23 stycznia 2016

 

Część pierwsza postu jest TUTAJ!

 

Korzystamy ze sposobności chodzenia po murawie stadionu i wspinamy się na najwyższe miejsca mijając po drodze fotele i loże dla bogaczy stojące na łapach fantastycznych stworów. Przy okazji widzimy kamienie opisane czerwoną farbą – to oryginalne części budowli!

Wchodzimy z powrotem do górnej części stanowiska. Uwagę przyciąga dach, który chroni pozostałości rzymskiej rezydencji (I-IV w. n.e.) w postaci geometrycznych mozaik. Stąd pochodzi rzeźba Artemidy Łowczyni – to najciekawszy eksponat w tutejszym muzeum.

Kolejny teatr? I tak i nie. Eklesiasterion służył przede wszystkim jako miejsce zgromadzeń politycznych, ale również występów kultowych związanych np. ze świętami. Podłogę orchestry zdobi mocno już sfatygowany wzór złożony z czworokątnych, różnokolorowych kamieni. Widać też częściową rekonstrukcję fasady budowli tworzącej zaplecze dla aktorów – pierwotnie składała się z kolumn, drewnianych drzwi i pomalowanych paneli.

Tabliczka kieruje ku północnej części agory, gdzie kiedyś stała zadaszona hala wsparta na kolumnach czyli stoa – służąca jako miejsce handlu i schronienia przed słońcem. Niestety dziś już niewiele z niej zostało. Na zdjęciu widać pozostałości systemu kanalizacyjnego odprowadzającego nadmiar wody z agory.

Na koniec jeszcze „dostałam” to co lubię najbardziej czyli ruiny łaźni. Zbudowano je w V w., a użytkowano aż do VII. Widać pozostałości ogrzewania podłogowego (hypocaustum) pod pomieszczeniami sauny i gorących basenów. Na podpórkach z terakotowych płytek (pilae) układano podłogę zazwyczaj zdobioną mozaikami. W tej przestrzeni hulało gorące powietrze pochodzące z olbrzymiego pieca. Podobne konstrukcje były w ścianach. Łaźnie w Messene były publiczne i niewielkie, ale i tak działają  na wyobraźnię.

Wyjście z terenu stanowiska archeologicznego nie jest jednak końcem zwiedzania. Są jeszcze ruiny Bramy Akadyjskiej o średnicy niemal 20m, która wraz z systemem fortyfikacji broniła dostępu do Messenii stojąc na drodze łączącej te krainę z Arkadią. Dziś przez bramę prowadzi najzwyklejsza droga – można ją przejechać nawet ciężarówką. Droga do stanowiska archeologicznego od strony Meligalas prowadzi właśnie przez bramę. Obok widać mur obronny wraz z dobrze zachowanymi wieżami strażniczymi. Podobno można pochodzić wzdłuż fortyfikacji, ale tutaj teren był ogrodzony, a niestety nie mieliśmy czasu na poszukiwania, bo czekało nas ponad 400km jazdy, plus zwiedzanie Olimpii.

Ciekawa jestem czy Messene zrobiło na Was tak duże wrażenie jak na nas? Jeśli chcecie ją zwiedzić – stanowisko znajduje się niecałą godzinę jazdy od Kalamaty. Na Google Maps trzeba wpisać Ancient Messene i wtedy doprowadzi Was wprost na teren wykopalisk. A jeśli chcecie przejeżdżać przez Bramę Akadyjską to wybierzcie drogę przez Meligalas i Neochori – trochę naokoło, ale warto. Ewentualnie jadąc przez Mavrommati, nie skręcajcie na Anciet Messene, tylko udajcie się kawałek dalej.

Życzę szerokiej drogi i odkrywania mniej znanych zakątków i zabytków Grecji!

Jagoda
Chaos w podróży

Z CYKLU: Inny punkt widzenia – Spacer po starożyntej Messene cz.1/2… piątek, 22 stycznia 2016

Mesini

Messene

Dziś kolejny post z cyklu “Inny punkt widzenia”, w którym gościnnie o Grecji piszą zaproszone osoby. W dzisiejszym wpisie Jagoda z bloga CHAOS W PODRÓŻY opowiada o Messene, starożytnej miejscowości znajdującej się na Peloponezie. Miejsce jest niezwykłe, a post szczególnie spodoba się osobom, które kochają podróżować do starożytnych miejsc. Serdecznie zapraszamy na pierwszą z dwóch części spaceru po Messene…

***

Jeśli miałabym osobie nielubiącej zwiedzać, nieinteresującej się archeologią czy historią polecić jeden, tylko jeden zabytek w Grecji, byłaby to starożytna Messene – miasto, któremu nazwę dała antyczna bogini. Mam nadzieję, że moja relacja pokaże, że jest to miejsce wyjątkowe.
Do Messene (zwanej też Messini lub czasem Ithomi) trafiliśmy przypadkiem. Rankiem pożegnaliśmy uroczy pokoik z widokiem na zatokę w okolicach Nafplionu i zmierzaliśmy do Pargi. Ponieważ czekało nas ok. 5-6 godzin jazdy, planowaliśmy zwiedzanie tylko pozostałości słynnej Olimpii. Jednak przy drodze zaczęły się pojawiać charakterystyczne jasnobrązowe tabliczki kierujące do Ancient Messene. Szybko przewertowałam przewodniki,  ale rezultat nie był zachęcający. Zarówno National Geographic jak i Wiedza i Życie poświęciły temu stanowisku niewiele miejsca, bez żadnych zachwytów. Jednak moją czujność obudziły słowa „dobrze zachowany stadion” –  tak, jeden taki pamiętałam z jakiś zdjęć, ale czy to było Messene? Włączyłam internet i na anglojęzycznych blogach znalazłam trochę zdjęć. Już po pierwszych wiedziałam – tak, to tu! Byliśmy zgodni – jedziemy!

Po wejściu na stanowisko (bilety 5euro) skręciliśmy w prawo – do teatru, ale ponieważ na scenie dawała właśnie występ duża grupa Francuzów, a my nie lubimy tłoku, przeszliśmy więc na tyły budowli. Wyszło nam to na dobre, bo „odkryliśmy” budowlę (wczesnochrześcijańskie miejsce modłów) z geometrycznymi mozaikami, a do samego teatru weszliśmy tak jak widzowie w starożytności,  przez bramę o trójkątnym sklepieniu.

Odsłonięto dopiero kilkanaście pierwszych rzędów, ale zabudowania za orchestrą są lepiej zachowane niż w słynnym Epidauros. Oczywiście siedzenia w pierwszym rzędzie były najbardziej reprezentacyjne. Teraz też można usiąść na marmurowym fotelu z łapami lwa.

Później zobaczyłam kolejne mozaiki – niestety w niezbyt dobrym stanie, ale to zapewne dlatego, że w miejscu tym chrześcijanie zbudowali w VI w. n.e bazylikę. Sama mozaika jest o tyle ciekawa, że prawdopodobnie pokazywała historię z zaginionej sztuki Menandera „Messenia”. Po mozaice można chodzić tuz obok – przy kolumnadzie wyznaczającej miejsce handlu zwierzętami i mięsem (starożytny mięsnymarket).

Już nie mogę doczekać się stadionu i mimo, że nie zobaczyłam wszystkiego idę właśnie tam. Pierwsze spojrzenie na stadion jest z góry. Mam wrażenie, że patrzę na setki kolumn, ale chyba jednak nie ma ich aż tylu…

Po prawej stronie moją uwagę przyciąga brama – jest to propylon do gimnazjonu, czyli całego kompleksu złożonego z części treningowej oraz stadionu otoczonego przez stoę (kolumnadę).

Najpierw widać pozostałości palestry czyli miejsca, gdzie greccy zawodnicy ćwiczyli pod okiem trenerów przygotowując się do walki na arenie lub wojnie. Takie starożytne siłownie czy koszary. Najlepiej zachowane są umywalki, w dodatku wyłożone drobną mozaiką o ceglastym kolorze dobrze widocznym w wypełniającej je deszczówce. Nawet otoczenie atletów musiało być estetyczne!

Nieopodal walają się na ziemi szczątki jakiejś budowli o nietypowej jak na warunki greckie, stożkowatej kopule. Był to pomnik z grobowcem z III w. p.n.e wykonany dla 8 członków arystokratycznych rodzin. Na szczycie zachowanej  korynckiej kolumny pozostał kapitel, wspierający brązowe zwieńczenie. Dziwne, ale kto bogatemu zabroni?

Na jednym końcu stadionu można podziwiać zrekonstruowaną budowlę – mauzoleum prominentnej rodziny Saithidae z I-III w.n.e., której członkowie pełnili ważne funkcje w czasach rzymskich, min. byli gubernatorami prowincji Achaji czyli Grecji.

Jagoda

C.d.n. …