Kiedy mam chwilę wolnego i chcę dobrze zjeść, najczęściej idę do Hrissomalidis, znanej, starej tawerny, która znajduje się w samym mieście Korfu, rzut beretem od Liston. Uwielbiam siąść na zewnątrz, na jednym z zawsze chwiejących się krzeseł, stojącym na nierównym bruku, który pamięta jeszcze czasy Wenecjan. W środku tawerny zawsze pachnie domowym jedzeniem, czasem i czystością. Przestrzeń zajmuje część kuchni, kilka stolików i krzeseł oraz wielki piec. Na ścianie po prawej stronie, wiszą stare zdjęcia. Moją uwagę zawsze zwracało jedno.  Trzech wesołych facetów. Jeden przykrywa uszy, drugi usta, a trzeci oczy.

-Spiro, kim oni są? – spytałam pewnego dnia właściciela, kiedy czekałam na rachunek.

-Ten z prawej to jeden z męży Reny Vlahopoulou, ten w środku, to jest kuzyn mojego ojca. A ten z lewej, to jest Durrell. Gerald Durrell. Czasem u nas jadał.  

I już wiem dlaczego zawsze tak ciągnęło mnie do tego miejsca. Kto wie… Być może za chwilę zjem z talerza, na którym kiedyś jadł Gerald Durrell.

 

 

Egzotyczne Indie, zamglona Anglia. Skąd Durrellowie wzięli się na Korfu?       

 

Lawrence, Gerald, Leslie i Margo to dzieci wdowy Louisy Durrell. Dzieci wychowały się w Indiach, gdzie pracował ich ojciec, który niespodziewanie zmarł. Gdyby nie jego śmierć, zapewne życie całej piątki wyglądałoby zupełnie inaczej i pewnie nigdy nie związałyby się z Korfu. Lawrence Durrell, głowa rodziny, był wspaniałym człowiekiem, a jego śmierć była tragedią. Ale nawet z tragedii, czasem rodzi się coś pięknego. Po nagłej śmierci ukochanego ojca rodziny, Louisa z dziećmi wraca do Anglii. Żyjąca w egzotycznych, barwnych i pachnących aromatycznymi przyprawami Indiach, rodzina nie umie znaleźć miejsca w wiecznie zamglonej i nazbyt poukładanej Anglii. Dzieci w Anglii się męczą, Louisa jest samotna i często zagląda do butelki. Na pomysł, żeby przenieść się na Korfu, wpada Lawrence – najstarszy z całej czwórki. Podobno jest tam pięknie jak w raju, a przy tym na angielskie warunki jest bardzo tanio. Tak właśnie Durrellowie przenoszą się na grecką wyspę Korfu.

 

Korfu. Zastrzyk życia

 

Początki nie były łatwe. Ale krok po kroku, każdy na wyspie odnajduje swoje miejsce. Lawrence zajmuje się pisaniem, konsekwentnie dążąc do celu zostania wielkim pisarzem. Bujna przyroda Korfu rozbudza w małym Geraldzie niewiarygodne na tak małego chłopca, zainteresowanie światem zwierząt. Leslie wstępuje do miejscowej policji, a Margo dorasta ciesząć się na wyspie wolnością i życiem.

W środowisku Brytyjczyków, którzy mieszkają na wyspie, rodzina Durrellów, wzbudza zgorszenie. Według angielskich wyspiarzy Lawrence ma zbyt przyjacielskie stosunki z miejscowymi wieśniakami („poklepuje ich po ramieniu”). Razem ze swoją żoną Nancy – pływają w morzu nago! A Margo opala się w bieliźnie na skale. Na dodatek dom Durrellów jest również mieszkaniem dla najróżniejszych zwierząt, ptaków i owadów Geralda, które pomieszkują między innymi w wannie. Są głośni, często się kłócą i nie przestrzegają zasad panujących w tamtych czasach. Mówi się, że charakterem bardziej przypominają Greków, niż Anglików. I tak w jest. Durrellowie nie potrafili odnaleźć się w Anglii, za to na Korfu czują się świetnie. Co ważnego dzieje się dla rodziny na wyspie? Każde z członków najpewniej staje się wolnym i w tej wolności odnajduje swoje szczęście.

Kilka lat później to właśnie Korfu stanie się inspiracją książek Lawrenca (m.in. Jaskinia Prospera), który w dorosłym życiu dostanie nomimację do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. I to właśnie na Korfu, z daleka od sztywnego systemu edukacji, Gerald zostawiony nieco sam sobie, rozwija ogromną pasję do świata zwierząt, by w przyszłości otworzyć swój ogród zoologiczny i pisać książki. Po trudnych latach rodzina Durrellów odżywa. Korfu swoją magiczną atmosferą rozpala w nich życie.

 

II wojna światowa. Ucieczka z płonącego raju

 

Durrellowie  na Korfu kilka razy zmieniają swoje miejsca zamieszkania. Na początku mieszkają w mieście Korfu. Później wynajmują willę w Peramie, przenoszą się do innej w okolicach Kondokali. Lawrence z Nancy mieszkali w domu nad samym morzem w Kalami. Te kilka idyllicznych lat przerwała II wojna światowa. Rodzina ucieka z Korfu, jest w rozsypce, częściowo później mieszka w Anglii. Jednak Korfu do końca, zajmować będzie w ich pamięci ważne miejsce – miejsce, gdzie spędzili kilka lat życia jak w raju. Okres magicznego dzieciństwa najmocniej odcisnął się na życiu Geralda, którego postać dziś najmocniej wiązana jest z Korfu.

 

Książki Gerrego. Sława, która razem ze słowami spada z pióra

 

Gerry od 9 roku życia przestaje chodzić do szkoły. Miał prywatnych nauczycieli, ale jego starszy brat Lawrence: „(…) upierał się, by pozwolić Geraldowi żyć po swojemu. Nie chciał by go zepsuto.”  Na Korfu Gerry miał rewelacyjne warunki, by rozwinąć swoją pasję. W ukierunkowaniu zainteresowań chłopca ogromnie pomógł Theodore Stephanides, który staje się dla Geralda mentorem świata przyrody i przyjacielem. W dorosłym życiu Gerald pozbawiony przecież standardowego oprogramowania: stablilna praca, zarabianie pieniędzy, ustatkowanie; zaczyna podróżować po świecie. Wynajduje rzadkie gatunki zwierząt, które zamiast sprzedawać angielskim ogrodom zoologicznym, zwyczajnie je im oddaje. Zawsze bowiem chodzi mu o dobro samych zwierząt. Jednak z czegoś żyć trzeba  i dlatego Gerald zaczyna pisać zabawne opowieści o swoich przygodach, w których zawsze ważnym elementem są zwierzęta. We wspomnieniach wraca do idyllicznych lat na Korfu i opisuje barwne przygody swojej rodziny. Książki zdobywają serca ludzi, co przekłada się na sławę i konkretne sumy pieniędzy.  W przeciwieństwie do swojego brata – Lawrenca, Gerald  stwierdza, że: „(…) on [Lawrence] lubi pisać, a ja nie. Dla mnie to tylko sposób, by móc zajmować się zwierzętami, nic więcej.”

Czy tego chce, czy też nie, książki Gerremu z pióra spadają same i to dzięki nim może dalej podróżować i niedługo później otworzyć swoje własne zoo, które nie tyle dostarcza ludziom rozrywki, co przede wszystkim opiekuje się i chroni rzadkie gatunki.

Lawrecne zdobędzie rangę jednego z najbardziej uznanych angielskich pisarzy. Ma za sobą lata pracy, pisarski warsztat. Ale to Gerry szybko staje się sławny. Kiedy Lawrecne musi szukać najróżniejszych dodatkowych prac by móc poświęcić się pisaniu, Gerry zarabia na pisaniu by móc zajmować się zwierzętami. Przyznacie, że to całkiem zabawne.

 

Korfu. Najpiękniejsze wspomnienia z życia

 

Życie poplątało losy wszystkich członków rodziny. Lawrence, nad czym pracował całe życie – stał się wielkim pisarzem, w międzyczasie zmienia żony.  Gerry stracił swoją towarzyszkę życia, która uznała że zwierzęta są dla niego ważniejsze niż ona. Ale jako starszy mężczyzna znajdzie miłość w kobiecie, z którą dzieli swoją pasję. Do końca swoich dni, pozostaje z nim również jego matka – Louisa. Margo w Anglii będzie prowadzić swój pensjonat.  A Leslie zostaje strażnikiem kamienicy. Tych kilka lat spędzonych na Korfu, chyba dla każdego z Durrellów będzie najlepszym okresem życia.

 

Magia Korfu. Wyspa ludzi świata artystycznego

 

Korfu od zawsze przyciągała do siebie ludzi ze świata artystycznego. Za zaproszeniem Lawrenca, przybył tutaj Henry Miller, który również rozkochał się w wyspie i pisał o niej w Kolosie z Maroussi. Na Korfu przebywał Zbigniew Herbert. Ukojenia po śmierci syna szukała tutaj cesarzowa Sisi. W dalekiej przeszłości Korfu odwiedziła Kleoparta i sam Neron. Zawsze chętnie pomieszkiwała tutaj również arystokracja.

Co takiego ma w sobie wyspa, że przyciąga pisarzy, arystokrecję, ludzi wielkich? Prawdziwej magii, uroku, tej właściwiej sobie energii, nie da się ubrać w słowa. Nikt przecież tak konkretnie nie wie, dlaczego zakochani wybierają się do Wenecji. W czym tak dokładnie tkwi urok Paryża. Wszystkie zachody słońca są piękne, ale dlaczego to na Ia na Santorini, kiedy zachodzi słońce, ludzie biją brawo? Dlaczego więc to właśnie Korfu w Durrellach rozpaliła życie? Dla wielu Korfu, to wyspa szczęścia.

 

SPRAWDŹ PROGRAM NASZYCH WYCIECZEK PO WYSPIE KORFU:

salatkapogrecku.pl

 

Tekst został napisany na podstawie książki:

Durrellowie z Korfu, Michael Haag, wyd. Noir sur Blanc, Warszawa, 2018

Wszystkie wykorzystane do tekstu cytaty pochodzą z w/w książki.

 

 

 

Książki z Korfu w tle, które mogą cię zainteresować:

 

GERALD DURRELL: Moja rodzina i inne zwierzęta

Moje ptaki, zwierzaki i krewni

Ogród Bogów

 

LAWRENCE DURRELL: Jaskinia Prospera

Henry Miller – Lawrence Durrell. Listy

 

HENRY MILLER: Kolos z Maroussi

 

Dokument nakręcony razem z Geraldem Durrellem dla BBC: Corfu, Garden of the Gods (1967)